Her yıl dünya çapında milyonlarca insanı etkileyen inme, doğru zamanda ve uygun şekilde müdahale edilmediğinde yaşam kalitesini düşürüyor, kalıcı sakatlıklar ve hayati riske yol açabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü Başkanı Prof. Dr. Engin Çakar, “İnme Farkındalık Ayı” kapsamında inme ve tedavisi konusunda önemli bilgiler verdi.

Tedavi geciktikçe kalıcı hasar riski artıyor

İnme, beyne giden kan akışının kesilmesiyle ortaya çıkan bir durumdur. Beyin dokusuna oksijen ve hayati besinler ulaştırılamadığında, dakikalar içinde beyin hücrelerinin ölümü gerçekleşir. İki ana türü vardır:

– İskemik inme: Beyne kan taşıyan damarlarda tıkanıklık sonucu oluşur.

– Hemorajik inme: Beyinde ya da beyne yakın bir damarın kanaması sonucu meydana gelir.

İnme, hızla müdahale gerektiren ciddi bir sağlık sorunudur. Tedavi geciktikçe, beyin hücrelerinde kalıcı hasar riski artar. İnmenin en önemli belirtilerini tanımanız çok önemlidir, İnme sırasında hızlı müdahale hayati önem taşımaktadır. İşte inmenin en yaygın belirtileri;

1. Yüzde asimetri: Yüzün bir tarafında ani düşüklük veya kayma.

2. Kol veya bacakta güçsüzlük: Vücudun bir tarafında hareket kaybı veya his kaybı.

3. Konuşmada zorluk: Kelimeleri düzgün ifade edememe, peltekleşme veya konuşamama.

4. Ani görme kaybı veya bulanıklık: Özellikle tek gözde veya görme alanında daralma.

5. Yoğun baş ağrısı: Nedeni açıklanamayan aniden ortaya çıkan, şiddetli baş ağrısı.

6. Denge ve koordinasyon kaybı: Yürümede zorluk, ani düşmeler.

Bu belirtiler ortaya çıktığında kişinin zaman kaybetmeden tıbbi yardım alması gerekir. “F.A.S.T.” (Face, Arms, Speech, Time) yani “Yüz, Kollar, Konuşma, Zaman” rehberi bu belirtileri kolayca hatırlamak için kullanılan yaygın bir yöntemdir.

 Hipertansiyon, diyabet ve obeziteye dikkat!

İnme büyük ölçüde önlenebilir bir sağlık sorunudur. Yüksek tansiyon, diyabet, obezite, sigara ve aşırı alkol tüketimi gibi faktörler inme riskini artırır. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, stres yönetimi ve kronik hastalıkların kontrol altına alınması, inme riskini önemli ölçüde azaltabilir.

 İnme Sonrası Rehabilitasyon ve Robotik Uygulamalarla Sağlıklı Adımlar

İnme geçiren birçok kişi, beynin etkilenen bölgesine göre farklı derecelerde fiziksel ve zihinsel yeti kaybı yaşayabilir. İnme sonrası rehabilitasyon, hastaların eski yaşam kalitesine dönebilmesi için kritik öneme sahiptir. Rehabilitasyon süreci, doktorlar, fizyoterapistler, konuşma terapistleri ve psikologlar gibi birçok branşı bir araya getirir.

Son yıllarda geliştirilen Robotik fizik tedavi uygulamaları, inme rehabilitasyonunda çığır açan bir yenilik olarak öne çıkmaktadır. Bu teknolojiler, hastaların iyileşme süreçlerini hızlandırmak ve daha etkin bir tedavi sunmak için kullanılır. Öne çıkan bazı robotik tedavi yaklaşımları şunlardır:

 1. Robotik Yürüme Sistemleri: Yürüme yetisini yeniden kazanmak için kullanılan bu sistemler, hastaya destek sağlayan bir dış iskelet (exoskeleton) kullanır. Bu cihazlar sayesinde yeni hareket modellemeleri geliştirilir ve beyin-yürüyüş bağlantısı yeniden yapılandırılır.

2. El – Kol Kontrolü için Robotik Tedavi: İnme nedeniyle kas gücünü ve koordinasyonu kaybeden hastalar, robot destekli kollar sayesinde ellerinin ve kollarının işlevini geri kazanabilir.

3. Sanal Gerçeklik (Virtual Reality) Temelli Tedaviler: Daha eğlenceli ve motivasyon artırıcı bir ortamda rehabilitasyonu mümkün kılar, hastaların reflekslerini ve bilişsel işlevlerini geliştirmeye yardımcı olur.

Robotik teknolojiler, sadece fiziksel işlevlerin değil, aynı zamanda beynin kendisini yeniden yapılandırma yeteneğini destekler. Beyinde yeniden sinirsel bağlantılar kurarak motor işlevlerin geri kazanımı sağlanabilir. İnme, erken fark edildiğinde ve önleme stratejileri uygulandığında büyük ölçüde önlenebilen bir hastalıktır. Risklerinizi bilmek, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek ve belirtileri erken tanımak bu ölümcül veya sakat bırakıcı durumun önlenmesinde kritik önem taşır. İnme sonrası süreçte ise modern teknolojileri içeren rehabilitasyon yöntemleri sayesinde hastaların daha hızlı ve etkin bir şekilde iyileşmesi mümkün olabilir. Bugün her bir birey olarak yapmamız gereken, inme hakkında bilinçlenmek, riskleri azaltıcı önlemler almak ve bu kritik sağlık sorununa karşı yaklaşımımızı yeniden değerlendirmektir.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı