Ödeme sistemleri alanında faaliyet gösteren global teknoloji şirketi Mastercard, pazar analizleri ve veriye dayalı içgörüler aracılığıyla global turizm sektörünün büyümesine yardımcı olmaya devam ediyor. Mastercard’ın birleştirilmiş ve anonimleştirilmiş verilerini kullanan Mastercard Ekonomi Enstitüsü, günümüzde tüketicilerin seyahat harcamalarını belirleyen içgörü ve motivasyonların ele alındığı Seyahat Trendleri 2025 Raporu’nu yayınladı. Rapora göre, döviz kurları ve jeopolitik dinamikler tüketici davranışlarını etkilerken, bireysel tercihler ve amaç odaklı motivasyonlar da seyahat sektörünü şekillendiren itici güçler olmaya devam etti. Raporda, geçen yıl 67 ülkeden turist ağırlayan İstanbul, global gurme destinasyonları listesinin başında yer aldı. Şehirdeki restoranlar, Asya, Orta Doğu, Akdeniz ve Doğu Avrupa mutfaklarını harmanlayan ve her zevke hitap eden yemek seçenekleriyle övgü topladı.

Mastercard Ekonomi Enstitüsü Doğu Avrupa, Orta Doğu ve Afrika bölgesi (EEMEA) Baş Ekonomisti Khatija Haque: “Bölgemizde turizm, büyüme ve çeşitlilik için önemli bir itici güç olmaya devam ediyor. Doğal güzelliklerin, mutfak çeşitliliğinin ve özel deneyimlerin gezginler tarafından bu kadar büyük saygı gördüğünü görmek harika. Ekonomik ve jeopolitik faktörler nereye gidileceği kararını etkilese de, anlamlı deneyimlere duyulan arzu seyahat kararlarımızın büyük bir bölümünü yönlendirmeye devam ediyor. EEMEA bölgesindeki turizm manzarası, yatırımları çeken ve harcamaları artıran gelişmekte olan destinasyonlarla birlikte değişiyor. Yeni Mastercard Ekonomi Enstitüsü raporumuz, ülkelerin, bir seyahatten daha fazlasını arayan kaşiflerin dikkatini nasıl çektiğine dair ilginç bilgiler sunuyor.” açıklamalarını yaptı.

İstanbul 43 şehir arasında birinci sırada

Mastercard Ekonomi Enstitüsü, globalde en çok tercih edilen gurme şehirleri belirlemek için yeme-içme mekanlarında yapılan sınır ötesi harcamaları analiz etti. Bu kapsamda, şehir genelinde medyan sayı hesaplanarak her restoranda turistler tarafından temsil edilen ülke sayısı ölçüldü. Böylece, belirli bir şehirdeki restoranlar arasında turist çeşitliliği medyan bir ölçüyle belirlendi. Yeme-içme listesini oluşturan 43 ülkenin her biri için en iyi şehir listelendi. 2024 yılında 67 ülkeden turist ağırlayan İstanbul, listedeki 43 şehri geride bırakarak birinci oldu. Listenin ilk 10’unda Avrupa’dan 7, Asya’dan 2 destinasyon daha yer aldı: Cannes (Fransa), Interlaken (İsviçre), Barselona (İspanya), Dubrovnik (Hırvatistan), Mikonos (Yunanistan), İtalya, Malta, Tayland ve Endonezya. Bu destinasyonların her biri, canlı mutfak kültürleriyle dünya çapındaki ziyaretçileri kendine çekiyor. Araştırmada ayrıca Pekin (Çin), Cannes ve Mikonos, yemek fiyatları açısından listenin en üstünde; Ayia Napa (Kıbrıs), Varna (Bulgaristan) ve Braşov (Romanya) ise en altta yer aldı. 

  Japon turistler Türkiye’yi sevdi

Rapora göre, 2019-2024 arasında Japonya’dan Kayseri’ye gelen turist sayısı neredeyse 6 kat artarak listede başı çekti. Japonların tercih ettikleri şehirler 3 kat fazla artışla Nevşehir ve 2 kattan fazla artışla İzmir olarak sıralandı. Birleşik Krallık’tan Antalya’ya, ABD’den ve Kanada’dan İstanbul’a gelen turist sayısı ise 2 katından fazla artış gösterdi. 

Sağlıklı yaşam trendi yükseliyor

Makroekonomik ortam, turistlerin seyahat kararlarını güçlü bir şekilde etkilerken, ekonomik olmayan faktörler de önemli rol oynuyor. Sağlıklı yaşam deneyimi ve kişisel bakım destinasyonlarının vurgulandığı Sağlıklı Yaşam Seyahat Endeksi’nde Namibya, Güney Afrika ve Botsvana, spa, doğada inziva ve ekolojik tesis gibi arayışları olan seyahatseverler için en iyi destinasyonlar arasında gösterildi. Raporda, Doğu Avrupa, Orta Doğu ve Afrika bölgesindeki büyük milli parklar da analiz edildi. Güney Afrika ve Zambiya, 2024 yılında sırasıyla %23,3 ve %15,5 oranla milli park harcamalarında en yüksek paya sahip oldu. Diğer yandan, Suudi Arabistan’daki son reformlarla birlikte Cidde ve Riyad’a yönelik yolcu trafiğinde artış yaşandı. Büyük projelere yapılan yatırımlar istihdam yaratıp iş seyahatlerini artırırken, turizm ve eğlence altyapısının geliştirilmesi krallığı yükselen bir eğlence destinasyonuna dönüştürdü. 

Spor tutkusu, seyahatlar rotalarında da kendini gösterdi

Spor tutkusu da seyahat tercihlerinde belirleyici oldu. Mastercard Ekonomi Enstitüsü, Londra’daki Şampiyonlar Ligi Finali kapsamında yapılan harcamaları inceledi. Real Madrid’in Borussia Dortmund’a karşı kazandığı zafer, Almanların harcamalarında yıllık bazda %61’lik artışa yol açarken, İspanyolların harcamaları yıllık bazda %148’lik artış gösterdi.

Para birimindeki değişiklikler seyahati etkiledi

Diğer yandan, para biriminde yaşanan değişikliklerin bölgesel bazda seyahatleri etkilediği görüldü. Para birimindeki değer kaybı, 2024’te değer arayışındaki ziyaretçileri Japonya’ya yönlendirdi. JPY’nin RMB karşısında %1 değer kaybetmesi, Çin anakarasına giden turist sayısında %1,5’lik artışa yol açtı. Ancak, Yeni Zelanda ve ABD’den gelen ziyaretçi sayısı, para birimlerine göre aynı derecede değer kaybına karşılık olarak yalnızca %0,2 civarında arttı.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı