İstanbul’un modernleşme sürecinde bir dönüm noktası olan elektriğin yaygınlaşması tarihi belgeler ışığında yeniden yorumlanıyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi Silahtarağa Arşiv ve Paribu işbirliğiyle düzenlenen “İstanbul’un Aydınlık 100’ü Sergisi”, 26 Mayıs 2025 Pazartesi günü santralistanbul Kampüsü Enerji Müzesi’nde kapılarını ziyaretçilere açıyor. Silahtarağa Elektrik Santrali’nin bugüne kadar gün yüzüne çıkmamış tarihi harita ve planlarının yer aldığı sergi, 20. yüzyıl İstanbulu’nda elektriğin yaygınlaşma süreci odağında kentin gelişimini belgeleyen en kapsamlı koleksiyonu sunuyor.

Sergide, 1914-1983 yılları arasında faaliyet gösteren ve Osmanlı Devleti’nin kent ölçekli ilk elektrik santrali olan Silahtarağa Elektrik Santrali’nin arşivinde yer alan harita ve planlar yer alıyor. Bu eserler, İstanbul’un elektrik altyapısının gelişimini belgelemekle kalmıyor, aynı zamanda kentin mimari, kültürel, sosyal ve ekonomik dönüşümüne de ışık tutuyor. 

20. yüzyıl İstanbulu’na ait en kapsamlı harita koleksiyonu

Sergide yer alan 1950-1980 yıllarına ait olan eserler, İstanbul şehir planına yön veren Charles Edward Goad (1904-1906), Alman Mavileri (1913-1914), Necip Bey (1918), Jacques Pervititch (1922-1945), Suat Nirven (1947-1950) ve Henry Prost (1936-1951) haritalarını tamamlayıcı bir nitelik taşıyor. Sigortacılık veya şehir planlaması gibi amaçlarla hazırlanan önceki haritaların devamı niteliğinde olan bu belgeler, İstanbul’un her semtini, bu semtlerin elektrikle aydınlanma sürecini ve gelişimini gösteren tek harita grubu olmasıyla öne çıkıyor. 

20. yüzyıl İstanbul haritalarının restorasyonu projesi kapsamında açılan sergi, “Silahtarağa Sözlü Tarih” ve “Ameli Elektrik Tıpkı Basım” projeleriyle birlikte İstanbul Bilgi Üniversitesi Silahtarağa Arşiv ve Paribu işbirliğiyle yürütülüyor.

İstanbul’un geçmişine ilgi duyan ziyaretçilere kapsamlı bir arşiv çalışmasını görme imkânı sunan “İstanbul’un Aydınlık 100”ü Sergisi, 21 Kasım 2015 tarihine kadar açık olacak.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı